طراحی سیستم پایش خشکسالی بر اساس شاخص یکپارچه در حوضه آبریز زاینده رود
پایان نامه
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی اصفهان - دانشکده مهندسی عمران
- نویسنده مهرداد خشوعی اصفهانی
- استاد راهنما احمدرضا زمانی حمید رضا صفوی
- سال انتشار 1391
چکیده
چکیده خشکسالی عبارت است از یک دوره ممتد کمبود بارش که منجر به صدمه زدن به انواع مصرف کنندگان آب به ویژه بخش کشاورزی و کاهش عملکرد آنها می شود. پدیده خشکسالی از جمله بلایایی است که آن را باید بدون امکان پیش بینی تلقی نمود. این حادثه با دیگر حوادث طبیعی از قبیل سیل، زلزله، طوفان و غیره بنا به عللی تفاوت دارد. نخست اینکه این پدیده به کندی شروع می شود و تاثیر آن بتدریج و در یک دوره زمانی نسبتا طولانی در بخشهای مختلف منابع آب، کشاورزی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی ظاهر می شود. از سوی دیگر تعیین دقیق زمان شروع و خاتمه این پدیده تا حدودی مشکل است که با توجه به این ویژگی اغلب خشکسالی را پدیده ای خزنده توصیف می کنند. شاخص های مختلفی برای ارزیابی خشکسالی مانند spi، pdsi، swsi طراحی شده است که براساس یکی از انواع خشکسالی های هواشناسی، هیدرولوژی یا کشاورزی بوده و تاکنون شاخصی که در بر گیرنده کلیه عوامل مورد نظر باشد، معرفی نشده است. هدف از این تحقیق بررسی و ارزیابی شاخص های موجود در پایش خشکسالی و ارائه یک شاخص یکپارچه و در برگیرنده عوامل اصلی خشکسالی است که به دلیل موقعیت حساس حوضه آبریز زاینده رود در فلات مرکزی ایران، این حوضه به عنوان منطقه مطالعاتی انتخاب گردیده است. شاخص یکپارچه دربرگیرنده عوامل مختلف خشکسالی مانند هواشناسی، هیدرولوژیکی، کشاورزی، اجتماعی- اقتصادی و زیست محیطی می باشد. تغییرات آب و هوا در طول حوضه مورد مطالعه بسیار چشم گیر است، در حالیکه ناحیه چلگرد در سمت غرب حوضه دارای بارش متوسط سالانه بیش از 1400 میلیمتر می باشد، در شرق حوضه بارش متوسط سالانه از 100 میلیمتر تجاوز نمی کند. به دلیل خشکسالی های پی در پی در طی دهه های اخیر این حوضه به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده است. در طراحی شاخص یکپارچه از تلفیق لایه های استاتیکی و دینامیکی استفاده شده است. لایه-های استاتیکی شامل کاربری زمین، شیب و جنس خاک حوضه می باشد. لایه های دینامیکی شامل بارش، تبخیر، دما، حجم آب ذخیر شده در مخازن سدهای حوضه، موقعیت سطح آب زیرزمینی و نیاز زیست محیطی می باشد. هر یک از لایه های استاتیکی و دینامیکی به عنوان یک لایه و با ضریب به خصوص وارد نرم افزار gis می شود و در نهایت با وزن دهی به لایه های مختلف و میزان شدت خشکسالی در طول سالهای مختلف و نیز در بخشهای مختلف حوضه تعیین گردید. این شاخص یکپارچه براساس خشکسالی های به وقوع پیوسته صحت سنجی گردید. به عنوان نتیجه ای از این شاخص سال آبی 1372 به عنوان سال ترسالی و سال آبی 1378 به عنوان بحرانی ترین سال از لحاظ خشکسالی انتخاب شد.
منابع مشابه
طراحی سیستم پایش خشکسالی براساس شاخص یکپارچه در حوضه آبریز زاینده‌رود
Drought is an extended period of low precipitation which resulted in injuries to consumers of water and reducing their performance, especially in agriculture. Different indices have already been proposed for evaluating drought, based on one of the varieties of meteorological, hydrological and agricultural droughts, but no indices has been identified yet, encompassing all factors. This study has...
متن کاملطراحی سیستم عرضه آب مطمئن در شرایط عدم حتمیت مطالعه موردی: حوضه آبریز زاینده رود
سیستم شبکه توزیع آب شامل انواع منابع عرضه و مراکز تقاضا است. عدم اطمینان در مقدار تقاضا و عرضه در این سیستم ها باعث بروز مشکلات فراوانی برای تصمیم گیرندگان و طراحان می شود. روشهای گوناگونی برای غلبه بر مشکل عدم حتمیت در این نوع از سیستم ها مطرح است. در مطالعه حاضر از بهینه سازی با پارامترهای کنترل کننده میزان محافظه کاری (میزان عدم حتمیت), برای بهینه سازی تخصیص آب، در شبکه عرضه آب حوضه آبریز زا...
متن کاملبررسی خشکسالی هیدرولوژیکی حوضه آبخیز سد زاینده رود
خشکسالی به عنوان یک پدیده طبیعی به ویژه در مناطقی با اقلیم خشک بارش مانند ایران از چالش های بسیار مهم در تامین آب می باشد. در این مقاله به کمک شاخص تامین آبهای سطحی (SWSI) خشکسالی هیدرولوژیک حوضه بررسی گردیده است.جهت تحلیل خشکسالی هیدرولوژیی از داده های بارش،آب معادل برف،متوسط دما، دبی و حجم دخیره دریاچه سد زاینده رود در دوره زمانی 1388-1366 به صورت ماهانه و سالانه استفاده شده. متدولوژی مقاله ...
متن کاملارزیابی و تعیین شاخص جامع خشکسالی منابع آب زیرزمینی، مطالعه موردی: حوضه آبریز زاینده رود
در سالهای اخیر با وقوع خشکسالیهای متوالی و کاهش منابع آب سطحی در رودخانهها و مخازن سدها، رویکرد استفاده روزافزون از منابع آب زیرزمینی در اغلب مناطق کشور منجمله مناطق مرکزی توسعه یافته و باعث ایجاد مشکلاتی در برنامه ریزی و بهره برداری از منابع آب شده است، تا جایی که در برخی مناطق ایران از جمله حوضه ی آبریز زاینده رود سطح سفره های آبهای زیرزمینی به شدت افت کرده است (بین 2 تا 12 متر در آبخوان ه...
بررسی اثرات تغییر اقلیم بر میزان پایداری مصرف آب در بخش کشاورزی حوضه آبریز زاینده رود
This study investigated the effects of climate change on the evapotranspiration amount and water balance in the Zayandeh-Rud river basin. Two important weather stations; Isfahan and Chelgerd stations, located in the East and West of the basin respectively, were selected for investigation in this study. The combination of 15 GCM models were created based on the weighting method and three pattern...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
نوع سند: پایان نامه
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی اصفهان - دانشکده مهندسی عمران
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023